Titel conferentie: Sporen van reizende kunst

Sprekers : Laura Kollwelter & Lise Vandewal
Taal: Engels
Duur: 1 uur

Doorheen  de  geschiedenis  is  kunst  op  papier  verbonden  geweest  met  beweging,  circulatie  en verspreiding. De aard ervan – licht, vaak klein en economisch – laat het toe om gemakkelijker de wereld rond te reizen dan zijn vaak meer gerenommeerde tegenhangers, schilder- en beeldhouwkunst.

In deze lezing staat het reizen van kunst op papier in de 19e en 20e eeuw centraal en wordt er meer specifiek gefocust op Belgische kunst en kunstenaars in de collectie van de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België (KMSKB). De gepresenteerde werken onderstrepen het onderscheid tussen het reizende object, in dit geval het getekende originele kunstwerk en het reizende beeld, een gereproduceerde afdruk of fotografie.

Beide stellen een breed publiek in staat om kunst op papier te zien en te ervaren, zij het op heel verschillende manieren en in heel verschillende omgevingen. In het eerste deel van de lezing richten we ons op het fysieke object van het (papieren) kunstwerk, in dit geval tekeningen op papier in poederige materialen van kunstenaars als Henry De Groux, Léon Spilliaert en Berthe Art. Van kleine schetsen tot grote uitgewerkte composities, alle soorten tekeningen hebben gereisd tussen kunstenaarsateliers, museum- en privécollecties, tentoonstellingen en/of kunstbeurzen.

Hoe kunnen we deze bewegingen traceren en welk effect hadden ze op zowel de materiële objecten als zodanig, als op hun status als kunstwerken? Ten tweede zullen we ons richten op het beeld van een gereproduceerd werk op papier. Meer specifiek zal de Belgische avant-garde met kunstenaars als Marthe Donas, Jozef Peeters en Victor Servranckx en de verspreiding van gereproduceerde beelden via tijdschriften, boeken en portfolio’s besproken worden.

We analyseren de historische context en de redenen achter de grote circulatie van werken op papier en hoe deze de oprichting ondersteunden van internationale netwerken die cruciaal waren voor het voortbestaan van deze avant-gardistische kringen. Belangrijke vragen over de specifieke kenmerken van werken op papier, de ontvangst ervan door het publiek en de onontkoombare vraag naar het originele kunstwerk zullen worden besproken in deze lezing die een brug slaat tussen BePAPER en FRIABLE, twee onderzoeksprojecten die momenteel lopen in de KMSKB.

Laura KOLLWELTER (1987, Luxemburg) is een kunsthistorica die kunstgeschiedenis studeerde aan de Université Libre de Bruxelles en La Sapienza – Università di Roma. Ze heeft gewerkt voor verschillende musea, galerijen en culturele instellingen, met name het Nationaal Museum voor Geschiedenis en Kunst in Luxemburg en de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België, waar ze als onderzoeker heeft meegewerkt aan verschillende projecten, namelijk Before and After ? Continuity or Rupture ? Belgian Art Around World War I (2016-2018) en momenteel BePAPER – Belgian Avant-Garde Art on Paper from a European Perspective, 1918-1950 (2020-2024). Kollwelter heeft onder andere gepubliceerd over artistieke relaties tussen België en Duitsland en over kunstmecenaat in België en Groot-Brittannië.

Lise VANDEWAL (1995, België) is een kunsthistorica met een bachelor in textielconservering/restauratie aan de Universiteit Antwerpen en een master in kunstgeschiedenis aan de KU Leuven. Met een passie voor werken op papier werkt ze momenteel als wetenschappelijk onderzoeker voor het FRIABLE project in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België. Eerder werkte ze mee aan het Charterproject en het onderzoek naar het Bijbels Museum aan de KU Leuven.